Woningbouw, werkgelegenheid, bereikbaarheid. Grote issues. In omvang en urgentie verbleken ze bij vraagstukken van wereldformaat: klimaatverandering, energietransitie, circulaire economie. De vraag naar grondstoffen voor bijvoorbeeld eten, elektrische apparaten en kleding neemt wereldwijd sterk toe. We verbruiken met elkaar meer dan dat we beschikbaar hebben. We putten de aarde uit. Grondstoffen worden schaarser, de productie kost veel energie en brengt schade aan het milieu. Dat moet veranderen. Daarom moeten we slimmer en zuiniger met onze grondstoffen omgaan.

Toch verdringen korte-termijnonderwerpen telkens deze grote thema’s. Corona hielp niet mee: er waren opeens acute problemen en het thuiswerken verhinderde direct contact om dit te bespreken. Ook maakt de ene gemeente grotere stappen dan andere. “Daarom is Economie071 goed. Je kunt elkaar ideeën aanreiken en samen optrekken in projecten”, zegt Daniëlle Smeets, vanuit de gemeente Leiden projectleider. “Dit móet je ook samen doen, want milieu houdt zeker niet op bij de gemeentegrenzen.”

Samenwerking met het bedrijfsleven is nodig, want de overheid kan zelf weinig meer doen dan eigen processen en gebouwen verduurzamen en mensen en bedrijven inspireren en stimuleren. Volgens Jan Wessendorp, projectleider vanuit de gemeente Katwijk, moet circulair tastbaar en concreet gemaakt worden: “De herbruikbare statiegeldglazen tijdens Leidens Ontzet. De bubbelmat in de Oude Rijn bij Katwijk om afval te filteren. En het hergebruik van materialen en meubels in het gemeentehuis van Katwijk.”

Economie071 richt zich op circulair bouwen. Komende tijd moet namelijk veel gebouwd worden in deze regio. Terwijl de bouw- en sloopsector verantwoordelijk is voor 50% van het grondstoffengebruik, 40% van het totale energieverbruik, 40% van de afvalproductie en 35% van de totale emissie van CO2. Hier is dus forse winst te behalen.

De zes gemeenten binnen Economie071 zetten samen met Cirkelstad het verband Cirkelstad regio-071 op. Hier delen overheden en private partijen kennis, en maken ze kennis met elkaar. Van hieruit is een pilotproject opgezet aan de Simon Smitweg in Leiderdorp. Daar wordt gebruik gemaakt van BioBound (hergebruik van beton) en andere hergebruikte materialen. Met de lessen van dit project kunnen nieuwe regionale projecten worden opgezet.

Deze regio heeft nog geen bouwhub voor gebruikte bouwmaterialen. Daniëlle: “Zoiets moet de markt opzetten, als overheid kunnen we mogelijk faciliteren in een locatie. Je moet een aantal bedrijven bereid vinden, die dan inspirerend en verleidend werken voor anderen.” Volgens Jan is het wachten op de landelijke overheid, die bedrijven moet verplichten tot hergebruik van materialen. “Tot die tijd agenderen we dit als regio, versterken wij de samenwerking en moeten we zelf het goede voorbeeld geven.”

Circulair bouwen kost geld, maar levert ook geld op: steeds meer mensen kiezen voor milieuvriendelijk bouwen en hebben geld daarvoor over. En de omslag naar een circulaire wereld gaat veel banen opleveren, waarvoor ook weer mensen opgeleid moeten worden. Jan: “De transitie naar een circulaire economie moet echt plaatsvinden. We verbruiken namelijk meer dan dat de aarde aan grondstoffen kan produceren. Dat moet echt veranderen.”

Lees meer over projecten en onze agenda in de swipe-zine.

Cirkelstad regio-071

Eind 2019 hebben de zes gemeenten binnen Economie071 en Cirkelstad hun krachten gebundeld in een samenwerkingsverband genaamd Cirkelstad regio-071. Door deze samenwerking wordt op de schaal van de Leidse regio door en met private en publieke partijen actief kennis gedeeld over circulair bouwen. Onder andere via bijeenkomsten in de vorm van een Community of Practice. Eerst fysiek op een locatie dat tevens als voorbeeld diende voor een circulaire aanpak of uitdaging, later vanwege corona in digitale vorm. Cirkelstad biedt een platform voor kennisuitwisseling en brengt partijen bij elkaar. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de meest actuele kennis op gebied van circulaire sloop, bouw en gebiedsontwikkeling van koplopers. Door kennis te delen en samen de schouders te zetten onder de regionale uitdagingen, kunnen we als regio sneller resultaten bereiken op de circulaire ambities.

Yvonne van Delft, wethouder gemeente Leiden en voorzitter van Economie071: ‘Door lid te worden van Cirkelstad brengen we het Leidse regionetwerk bij elkaar van ondernemers en kennispartners die aan de slag willen met circulair bouwen. Door samen de schouders te zetten onder deze uitdaging kunnen we als regio sneller resultaten bereiken en kennis delen.’ Jacco Knape, wethouder gemeente Katwijk: ‘De regio kent veel bouwopgaven en er zijn ook veel bouwbedrijven gevestigd. Door deze samen te brengen in Cirkelstad regio-071 hopen we niet alleen het netwerk te verstreken, maar ook nieuwe samenwerkingen tot stand te brengen. Samen kunnen we impact maken.’ Lees een verder toelichting van de wethouders in dit interview.