Update strategie bedrijventerreinen richting gemeenteraden

De Economie071-gemeenten (Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude) staan voor grote uitdagingen in de transitie naar een duurzame en toekomstbestendige economie. Verdichten, verduurzamen en vergroenen staan centraal. Bedrijventerreinen spelen daarin een cruciale rol, aangezien zij een derde van de banen in de regio huisvesten. Door de toenemende druk op ruimte en de vraag naar bedrijfsruimte is een actualisatie van de regionale bedrijventerreinenstrategie noodzakelijk.

De nieuwe strategie, opgesteld door de stuurgroep bedrijventerreinenstrategie, richt zich op het behoud en de verbetering van bedrijventerreinen om zo een aantrekkelijk vestigingsklimaat te garanderen. Dit is essentieel voor de economische groei en het welzijn in de regio, waarbij duurzame en klimaatbestendige werkomgevingen centraal staan. De hernieuwde strategie zal dienen als basis voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen en regionale samenwerking.

  • De actualisatie met bijlage wordt nu aangeboden aan de gemeenteraden van de zes gemeenten ter behandeling en besluitvorming.
  • Alle relevante stukken rondom dit project vind je onderaan deze pagina.

‘Dit kún je alleen regionaal bekijken’

Op de Leidse regio staat een grote druk: er moeten veel woningen bij, de infrastructuur moet beter, graag óók ruimte voor groen en recreatie, én er moet nog gewerkt kunnen worden. Wil de economie hier goed blijven draaien met voldoende banen is ruimte nodig: voor vestiging en uitbreiding van bedrijven. Zij zijn de motor voor werkgelegenheid in de regio. Daarom is er vanuit Economie071 het project Regionale Bedrijventerreinenstrategie. Vanuit die gedachte zijn Leiden en Katwijk bezig met het opstellen van een bestuursakkoord over de compensatie van bedrijventerreinen: verandert een terrein van bedrijven naar woningbouw, dan komt er elders in de regio – en het liefst in de gemeente zelf – een terrein terug.

“Dit thema beperkt zich niet tot de gemeentegrens. Je moet op regionaal niveau in kaart brengen wat er is, wat de behoeften zijn en waar ruimte efficiënt benut kan worden”, zegt Rogier Krabbendam van VNO-NCW West. Kan bepaalde ruimte dubbel gebruikt worden? Is een andere plek handiger voor een bedrijf en de omgeving? Welk terrein kan/moet verduurzamen en opwaarderen? En waar compenseren we een terrein dat verandert in woningbouw?

“Mijn verantwoordelijkheid stopt niet bij de grens van Katwijk”, zegt Maikel Bode, projectleider vanuit de gemeente Katwijk. “Wil je een bedrijf verplaatsen, dan loop je letterlijk tegen je grenzen aan. Dit kun je alleen samen oplossen en samen daarover afspraken maken.”

In 2022 gaat een onafhankelijke regisseur de boer op. Die kan noden en obstakels bij bedrijven signaleren en die weer meenemen naar de stuurgroep. “Je kunt niet zomaar een bedrijf verplaatsen”, verduidelijkt Rogier. “Je hebt onder andere met de medewerkers van zo’n bedrijf te maken. Hoe meer zij praktisch zijn opgeleid, des te sneller raak je ze kwijt.” De regisseur kan met de signalen uit die bedrijven zwaarwegende adviezen geven aan de stuurgroep.

Je hebt hier met heel veel bedrijven te maken. Daarom vindt Rogier het belangrijk dat koepels van ondernemersverenigingen aangesloten zijn bij Economie071: zij weten wat er speelt, kunnen de achterban activeren en geluiden oppikken. “Natuurlijk wringen belangen soms, dat mag ook. Omdat we elkaar goed kennen, kun je dat duidelijk maken. De volgende vergadering zie je elkaar weer, je hebt een duurzame relatie met elkaar.”

De wethouders hebben weer goede banden met hun ondernemersverenigingen en kunnen zo op bovengemeentelijk niveau beleid uitstippelen. Maikel: “Je moet regionaal denken en dan heb je ook regionaal rekening met elkaar te houden. Dankzij Economie071 is er een structuur, dat is belangrijk voor het vertrouwen.”

In een regionale challenge verdichting en verduurzaming onderzoekt een bureau waar functies gecombineerd kunnen worden, waar en hoe verduurzaming mogelijk is en welke bedrijventerreinen veiliger of aantrekkelijker kunnen. Economie071 werkt hierin samen met de provincie Zuid-Holland en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, die voor medefinanciering zorgen.

Maikel: “In 2022 willen we tot een aantal business cases komen. In de strategie is afgesproken dat ondernemers zich met gemeenten inzetten voor verduurzaming van het vastgoed, het beperken van het energiegebruik, klimaatadaptatie en het opwekken van groene energie.” Zo worden de terreinen toekomstbestendiger, verbetert het vestigingsklimaat en de verbinding wordt gelegd met andere grote opgaven voor de 071-regio. Die kun je slim combineren, waardoor je ook meer investeringen hiervoor loskrijgt bij bijvoorbeeld provincie en rijk.

Achtergronden en vastgestelde stukken

De gemeenteraden van Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude hebben de ruimtelijke strategie ‘Ruimte voor bedrijven in de Economie071 gemeenten’ vastgesteld. De strategie geeft aan hoe de gemeenten samen met het bedrijfsleven een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven willen behouden met voldoende en toekomstbestendige bedrijventerreinen.

De zes betrokken gemeenten hebben in oktober 2021 het Uitvoeringsplan Bedrijventerreinenstrategie vastgesteld. Lees meer in dit nieuwsbericht.

Op de hoogte blijven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Uitvoeringsplan Bedrijventerreinenstrategie

De volgende stukken zijn vastgesteld door de gemeenteraden:

De volgende stukken betreffen achtergrondinformatie en zijn ter kennisname aan de gemeenteraden aangeboden:

Welke stappen volgen?

  • In oktober 2020 hebben de gemeenteraden van de Economie071-gemeenten de bedrijventerreinenstrategie vastgesteld. Daarmee zijn de afspraken die daarin staan kaderstellend geworden voor die gemeenten.
  • In de komende maanden wordt een uitvoeringsplan opgesteld, wederom in nauwe samenwerking tussen gemeenten en bedrijfsleven. In het uitvoeringsplan worden afspraken gemaakt over de wijze van operationaliseren, aanjagen, coördineren en faciliteren van de uitvoering van de afspraken. Ook worden afspraken gemaakt over de wijze van monitoring en afstemming op andere beleidsterreinen, waaronder mobiliteit, duurzaamheid en energie.
  • Voorts vindt afstemming plaats met bedrijventerreinenbeleid zoals dat in de regio Holland Rijnland en de provincie is opgesteld.
  • In 2020 zijn een tweetal uitvoeringsprojecten gestart:
    • Verkenning van de mogelijkheden van ruimtecompensatie in Katwijk ten behoeve van de transformatieplannen van de gemeente Leiden;
    • Opzet van een challenge gericht op het ontwikkelen van plannen voor verdichting en meervoudig ruimtegebruik op bedrijventerreinen.

Eerdere berichtgeving over de strategie bedrijventerreinen vind je op deze pagina.

KIJKTIP: bekijk de uitzending ‘Economie van Morgen’ met daarin o.a. aandacht voor deze strategie.

Bedrijventerreinenstrategie in het kort

De behoefte aan bedrijventerreinen in de 071-regio is voor de komende 10 jaar becijferd op 47,2 tot 63,5 hectare. Die ruimte is nodig voor uitbreiding van bestaande bedrijven, vestiging van nieuwe bedrijven en voor vervanging wanneer bedrijventerrein transformeert naar woongebied.

Aanbod

Er is net genoeg aanbod om aan de vraag te voldoen. De regio-071 heeft zo’n 70 hectare bedrijventerrein. Een deel daarvan is direct beschikbaar en in bestemmingsplannen als bedrijventerrein aangewezen. Er zijn ook locaties die mogelijk de bestemming bedrijventerrein kunnen krijgen maar nog in onderzoek zijn: Vlietzone (Leiden) IKEA-locatie (Leiderdorp), Potgrondlocatie (Zoeterwoude) en Valkenburg (Katwijk). Deze locaties zijn nodig om in de vraag te kunnen voorzien.

Doelstellingen

De gemeenten spannen zich in om

  • de onderzoeklocaties daadwerkelijk als bedrijventerrein te bestemmen;
  • de ruimte op bedrijventerreinen intensiever in te richten en te gebruiken. Dit betekent waar mogelijk uitbouwen in de hoogte en parkeren ondergronds, op daken of op een centrale plek.

Transformatieplannen

Lopende plannen voor woningbouw op bedrijventerreinen gaan door. Dit geldt voor de locaties

  • ’t Ambacht, Katwijkerweg en Valkenburgseweg in Katwijk;
  • Werninkterrein, Veilingterrein, Rooseveltstraat Trekvliet, Rooseveltstraat West en Lammenschans in Leiden;
  • de Baanderij in Leiderdorp.

De gemeenten transformeren tot 2030 geen andere bedrijventerreinen dan bovengenoemde locaties. De hectares bedrijventerrein die plaatsmaken voor woningbouw moeten elders terugkomen. Deze compensatie wordt in eerste instantie gezocht binnen de gemeentegrenzen. Als dat niet lukt, dan binnen de regio-071.

Uitvoering

De stuurgroep bedrijventerreinen ziet toe op uitvoering van de strategie. Ze bestaat uit de wethouders van de 071-gemeenten en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven.

Op de hoogte blijven? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.

Lees ook dit interview: Strategie bedrijventerreinen is een puzzel met schuifruimte.