De economie in de Leidse regio groeit, maar de ruimte voor bedrijvigheid is schaars. Terwijl bedrijven zoeken naar uitbreidingsmogelijkheden, worden bestaande terreinen steeds intensiever benut. Ondernemers in de regio zien de urgentie van een gestructureerde aanpak om bedrijventerreinen te revitaliseren, ruimte efficiënter te benutten en nieuwe locaties te ontwikkelen. De Ruimtelijke Ontwikkelingsmaatschappij Bedrijventerreinen (ROM-B) moet hierin een sleutelrol gaan spelen. We spreken met Willem Jan Zirkzee, voorzitter van Ondernemend Leiden, over de uitdagingen en kansen die de ROM-B ondernemers biedt.
Waarom is de ROM-B voor ondernemers zo belangrijk?
“Voor ondernemers is het cruciaal dat plannen voor ruimtelijke ontwikkeling daadwerkelijk uitgevoerd gaan worden en niet blijven hangen in strategie. Zachte plannen moeten hard gemaakt worden en we moeten stappen zetten naar realisatie. Dat betekent niet alleen bestaande bedrijventerreinen efficiënter inrichten en verduurzamen, maar ook kijken waar we nieuwe ruimte kunnen vinden. Zonder extra bedrijfsruimte kunnen we de groei van bedrijven en de omschakeling naar een circulaire economie niet goed faciliteren.”
>> ‘Maak netcongestie onderdeel van de oplossing’
Hoe kunnen bestaande terreinen beter worden benut?
“Door verdichting van bedrijventerreinen, waarbij we ook meer de hoogte in gaan, kunnen we de beschikbare ruimte veel effectiever inzetten. Dat betekent dat verouderde bedrijventerreinen opnieuw worden ingericht, niet alleen om ruimte beter te benutten, maar ook om ze toekomstbestendig te maken. Denk aan modernisering van de infrastructuur, energievoorzieningen en een betere mix van bedrijvigheid op de terreinen. En dat moet ook passen met de normen in de aangrenzende gebieden. Uiteraard is netcongestie daarnaast een uitdaging, maar die moeten we als een te overwinnen obstakel zien en onderdeel maken van de oplossing.”
Wat is er nog meer nodig naast beter benutten?
“Alleen verdichten en herstructureren is niet genoeg om aan de ruimtebehoefte van bedrijven te voldoen. De in gang gezette transformatie van een aantal bestaande bedrijventerreinen naar andere functies, zoals woningbouw, betekent dat er elders nieuwe ruimte moet worden gevonden. De behoefte aan uitbreiding is vastgesteld in onder andere het STEC-onderzoek en kan niet worden genegeerd. De ROM-B moet wat ons betreft ook helpen bij het zoeken naar en ontwikkelen van nieuwe locaties.”
>> ‘Ondernemers zijn bereid te investeren’
Welke rol speelt verduurzaming in deze plannen?
“Verduurzaming en circulariteit zijn geen aparte doelen, maar randvoorwaarden bij alles wat we doen. We willen toekomstbestendige bedrijventerreinen waarin vergroening, duurzame energieoplossingen en ook bereikbaarheid vanzelfsprekend zijn. Ondernemers begrijpen dat en zijn bereid te investeren, mits er een heldere langetermijnvisie is vanuit overheden en andere stakeholders en mits zij actief worden betrokken in de besluitvorming. De ROM-B kan bijdragen aan de juiste voorwaarden en investeringen.”
Wat hebben ondernemers nodig om dit proces te versnellen?
“Snelheid, duidelijkheid en dat de randvoorwaarden op orde zijn. We hebben concrete projecten nodig waarmee we direct aan de slag kunnen, in plaats van lange verkenningstrajecten zonder tastbare resultaten. De projectenpijplijn en quick scan die nu in gang zijn gezet, helpen om prioriteiten te stellen. Maar we moeten zorgen dat deze fase ook snel leidt tot een daadwerkelijke portefeuille met bijbehorende investeringen en uitvoeringsinstrumenten. Dat vraagt om samenwerking tussen ondernemers, gemeenten, provincie, Rijk en bijbehorende stakeholders. Kortom; een werkbare en efficiënte ROM-B die snel kan schakelen.”
>> ‘Snelheid en duidelijkheid zijn van groot belang, net als de randvoorwaarden’
Hoe kijkt je naar de samenwerking met de provincie en het Rijk?
“Zowel regionaal, landelijk als internationaal heeft de Leidse regio een uniek profiel. Met Bioscience in Leiden en de economische clusters gericht op Space (Noordwijk) en Unmanned systems (Katwijk), biedt de regio een zeer aantrekkelijk vestigingsklimaat met veel kennis en innovatie. En met alle andere unieke eigenschappen en goede ligging, ook een zeer goed leefklimaat. Van die mix profiteren alle bedrijven. Voor een goede positionering en ontwikkeling is uiteraard een goede samenwerking van essentieel belang. Binnen Economie071, maar ook met Holland Rijnland, de provincie en het Rijk. Samen kunnen we sneller impact maken. We willen ervoor zorgen dat dit dus niet alleen een regionaal initiatief blijft, maar aansluit op de bredere gezamenlijke economische en ruimtelijke ambities. Alleen dan kunnen we het verdienvermogen verbeteren ten gunste van brede welvaart. Een goede start van de ROM-B biedt daarin een kans om publiek-private samenwerking te versterken en strategische investeringen op bedrijventerreinen mogelijk te maken. Daar moeten we samen de schouders onder zetten.”
>> ‘Het verdienvermogen verbeteren is gunstig voor brede welvaart’
Wat is de oproep aan ondernemers in de regio?
“Kom in actie en denk mee. Geef aan hoe je de toekomst ziet en wat daarvoor nodig is. En wat je daarbij zelf kunt doen en wat je nodig hebt van een ander. Dit is het moment om als ondernemers aan te geven hoe we onze bedrijventerreinen willen ontwikkelen en om daar invloed op uit te oefenen. De ROM-B is een instrument dat echt verschil kan maken, maar dan moeten we wel zorgen dat er vanuit alle gelederen leiderschap en daadkracht wordt getoond. We kunnen niet blijven wachten tot de ruimteproblematiek zichzelf oplost. De tijd om te handelen is nu.”
Achtergrond
Economie071 start nu als pilot van Holland Rijnland een verkenning naar het oprichten van een ROM-B. Met als doel om ruimte te bieden aan bedrijven op bestaande bedrijventerreinen, een bijdrage te leveren aan het hard maken van zachte plancapaciteit, balans aan te brengen tussen wonen en werken en zo een belangrijke en noodzakelijke bijdrage te leveren aan brede welvaart.
Lees ook het interview met wethouder Jacco Knape (gemeente Katwijk).