Ruimte voor werk is schaars. Voor een sterke economie zijn toekomstbestendige werklocaties nodig, zeker gegeven de nieuwe koers van de provincie Zuid-Holland, waarbij wonen én werken het moeten doen met de ruimte die ze nu hebben. Zo valt te lezen op de website van Holland Rijnland.
Dit vraagt om revitalisering, intensivering en herontwikkeling van bestaande bedrijventerreinen, om efficiënter gebruik van de ruimte, gebiedsgericht te intensiveren, de juiste bedrijven op de juiste plaats te huisvesten en schuifruimte te creëren. De Ruimtelijke Ontwikkelingsmaatschappij bedrijventerreinen (de ROM-B) is een instrument om dit aan te pakken.
Aan de oprichting van de ROM-B wordt in eerste instantie in de Leidse regio gewerkt, als onderdeel van de bedrijventerreinenstrategie van Economie071 (met vertegenwoordiging vanuit gemeenten en bedrijfsleven).
Economie071 start nu als pilot van Holland Rijnland een verkenning naar het oprichten van een ROM-B. Met als doel om ruimte te bieden aan bedrijven op bestaande bedrijventerreinen, een bijdrage te leveren aan het hard maken van zachte plancapaciteit, balans aan te brengen tussen wonen en werken en zo een belangrijke en noodzakelijke bijdrage te leveren aan brede welvaart. We interviewen Jacco Knape, wethouder economie in Katwijk en bestuurlijke trekker van de stuurgroep regionale bedrijventerreinen, over de aanpak.
Waarom is de brede Leidse regio zo belangrijk voor de economie van Zuid-Holland?
“De Leidse regio is een krachtige economische motor binnen Zuid-Holland. Dankzij de sterke kenniseconomie, met onder andere het Leiden Bio Science Park, Unmanned Valley en het NL Space Cluster, speelt Regio-071 een sleutelrol in de economische dynamiek van de stedelijke as van Holland Rijnland, met positieve effecten op Zuid-Holland en Nederland. Daarnaast is de aanwezigheid van bedrijvigheid op de diverse bedrijventerreinen essentieel voor een goed functionerende stad en regio. Het is cruciaal om voldoende ruimte voor deze bedrijvigheid te behouden. Waar gewoond wordt moet immers ook gewerkt kunnen worden.”
>> ‘Waar gewoond wordt, moet je ook kunnen werken’
Wat zijn de verwachtingen voor de komende jaren, met name voor de werkgelegenheid?
“De regio maakt een continue groei door. Zo is het aantal banen op het Leiden Bio Science Park sinds 2010 met maar liefst 37% gegroeid. Dat is veel meer dan het Zuid-Hollandse gemiddelde van 7%. De verwachting is dat er alleen al op het Bio Science Park tussen de 6.000 en 9.000 nieuwe banen bijkomen tot 2027. En dat is nog los van de groei in andere sectoren. Ook in de lokale economie, die vaak gevestigd is op bedrijventerreinen, is groei aan de orde. Meer inwoners levert immers ook meer werk op voor het brede mkb. We willen die banen in de nabijheid houden, zodat de reisafstand voor woon-werk verkeer verkort wordt en de wegen minder belast. Die nieuwe banen bieden kansen voor onze regio op het gebied van duurzame groei en brede welvaart. We zijn op die beleidsdoelen een belangrijke partner voor de provincie.”
Hoe wil de Leidse regio deze groei in goede banen leiden?
“Dat willen we onder andere doen door onze bedrijventerreinen te verdichten, te verduurzamen en te vergroenen. Naast de extra ruimte die nodig is voor bedrijvigheid, creëren we zo slim ruimte op bestaande terreinen voor bedrijven die zich hier willen vestigen of willen groeien. Maar we hebben daarvoor wel de juiste middelen nodig. Een Ruimtelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor Bedrijventerreinen, de ROM-B, is volgens ons een cruciaal instrument om het beter benutten van ruimte op bestaande bedrijventerreinen mogelijk te maken.”
>> ‘Met dit instrument bereiken we meerdere doelen’
Waarom is die ROM-B zo belangrijk voor de regio?
“We hechten veel belang aan ruimte voor bedrijvigheid. Wellicht moet daarvoor op termijn breder gekeken worden dan naar bestaande terreinen. Gezien de provinciale kaders op dit gebied beginnen we echter voortvarend met het beter benutten van bestaande terreinen. Met de ROM-B kunnen we gerichte investeringen doen in de verbetering van bedrijventerreinen. Dat levert niet alleen werkgelegenheid op, maar draagt ook bij aan bredere maatschappelijke doelen, zoals verduurzaming, vergroening, klimaatbestendigheid en energietransitie. Bovendien kunnen we hiermee publiek-private samenwerking versterken, waardoor projecten sneller en efficiënter worden uitgevoerd.”
Waarom wil Economie071 het voortouw nemen?
“In de Leidse regio hebben we al een sterke basis van samenwerking tussen overheden, ondernemers en kennisinstellingen via Economie071. Dat maakt ons de ideale plek voor een pilot met de ROM-B. Zowel de overheden als de ondernemers hebben de wens uitgesproken om een ROM-B op te richten en werken daar samen hard aan. Als die ROM-B succesvol is, kunnen we het model uitbreiden naar andere delen van de regio Holland-Rijnland. Slagkracht en schaalbaarheid zijn daarbij belangrijke punten. Zo kunnen we als regio gezamenlijk de uitdagingen aanpakken waar we voor staan, want de economie stopt niet bij gemeentegrenzen. De Leidse regio ziet de kracht van samenwerking en neemt daarom graag het voortouw in de verkenning naar een ROM-B.”
Wat is nodig om de ROM-B succesvol te maken?
“De gemeenten en samenwerkingspartners zijn bereid flink te investeren om ruimte te creëren voor bedrijven. Alleen komen we er echter niet. Ook zal provinciale steun, en wellicht ook steun van het Rijk, nodig zijn om de benodigde financiële slagkracht te realiseren. Met die steun kunnen we een sterk instrument bouwen dat niet alleen onze regio ten goede komt, maar ook bijdraagt aan de bredere provinciale doelen. Denk bijvoorbeeld aan duurzame economische ontwikkeling, het creëren van meer banen in de regio en brede welvaart. De balans houden tussen wonen en werken is van groot belang. Samen kunnen we positieve impact maken.”
>> ‘Gemeenten zijn bereid om flink te investeren’
Wat zou u tot slot willen meegeven aan de provincie?
“Met de ROM-B maken we niet alleen de Leidse regio sterker, maar dragen we ook bij aan een duurzamere, innovatievere economie voor heel Zuid-Holland. De economie en brede welvaart in onze provincie staan al jaren onder druk. De provincie wil daarom het economisch presteren versterken en de brede welvaart verbeteren. Wij staan klaar om hier gezamenlijk de schouders onder te zetten en hiervoor een flinke inspanning te leveren. We hopen dat de provincie de kansen op waarde schat en zich actief opstelt voor een werkende aanpak. Voor de bedrijven, onze inwoners en toekomstige generaties.”
De partners van Economie071 zetten graag samen de schouders onder de oprichting van een ROM-B.