Op 16 november stond de Community of Practise van Cirkelsyad Regio-071 in het teken van klimaatadaptief bouwen. Hoe zorg je dat de stad geen hitte eiland wordt? Hoe kunnen we water in de stad bufferen na een heftige regenbui? En hoe kunnen we de natuur naar de stad toehalen? Kortom, er was genoeg stof tot discussie.
Integraal ontwerpen
Frido van Nieuwamerongen van Arconiko architecten vertelde hoe zij het Central District in Rotterdam klimaatadaptief ontwerpen. In 25 jaar wordt dit gebied zo ontwikkelt dat het zo gezond is als een bos, waarbij de focus ligt op water, hitte, luchtkwaliteit en wind. Voorbeelden van maatregelen zijn een flashmob hitte, ecologische gevels en stadslandbouw. Daarvoor worden diverse stappen ondernomen: 1) een en ander verbinden met ecologische hoofdstructuren, 2) de primaire hoofstructuren en bouwelementen ontwerpen en 3) een flexibel tijdsplan maken. Door intensieve samenwerking met uiteenlopende partijen wordt het mogelijk om een integraal plan op te stellen met 7 thema’s.
Belangrijke vragen die aan bod kwamen: Hoe creëer je betrokkenheid bij de integrale duurzame maatregelen, hoe krijgen je de plannen uitgevoerd en hoe krijg je het gefinancierd?
Een van de zaken die naar voren kwam is dat veel klimaatadaptieve oplossingen onder het maaiveld liggen. De ondergrond is complex; daar is nog weinig zicht op. Een kans ligt in groen toevoegen aan het Programma van Eisen. Dat heeft dan weer zijn impact op gezondheid van mensen en biedt op deze manier extra toegevoegde waarde.
Klik hier voor de presentatie.
De proeftuin voor klimaatadaptieve innovaties
Willy Spanjerd sprak over The Green Village op de campus van de TU Delft, een plek waar duurzame innovaties ontwikkeld worden in de ruimtelijke omgeving op de thema’s klimaatadaptieve stad, duurzaam bouwen en renoveren en toekomstige energiesystemen. De partijen die een innovatie ontwikkeld hebben, worden ondersteund om dit toe te gaan passen in de praktijk. Want de impact van een innovatie, kan pas goed beoordeeld worden als het grootschalig wordt toegepast. Daarom zijn de volgende stappen van belang: van theorie naar labtest, integrale toepassing in de proeftuin, vervolgens uittesten op pilotlocaties om dan idealiter op te schalen. Het doel van The Green Village is dan ook om kleinschalig te testen waaruit je vroegtijdig lessen kan trekken en doorvoeren, waarbij alle stakeholders bijeen zitten als ingenieurs en ontwerpers, ondernemers, overheid en publiek. Het platform biedt een ideale, veilige omgeving om te onderzoeken, leren, ontdekken en demonstreren, ook richting bewoners.
Centrale vraag was: Klimaatadaptatie zit niet in de bestekken. Hoezo niet?
Voordat een bestek begint, moet je al over een aantal zaken nadenken. Bijvoorbeeld hoe het zit met de afvoer van ons water en de warmte-opname in de straten en gebouwen. Daarvoor zijn diverse ketenpartijen nodig als architect en waterschap.
Klik hier voor de presentatie.
Samenwerking klimaatadaptief bouwen
Thea Kampert van &Flux nam ons mee in een convenant rondom klimaatadaptief bouwen, opgesteld in 2018 met zo’n 40 partijen. Samen willen ze de gevolgen van klimaatverandering zoveel als mogelijk reduceren. Door klimaatadaptief te bouwen wordt de nieuwe norm gezet met als gevolg minder wateroverlast, biodiversiteit, hittestress, langdurige droogte en bodemdaling. De focus ligt hierbij op nieuwbouw. &Flux heeft een leidraad ontwikkeld voor klimaatadaptief bouwen, bestaande uit drie stappen: 1) inventariseren van ambities, 2) vastleggen eisen van ambities en 3) beoordelen van resultaat per ambitie. Door Deloitte zijn diverse financiële instrumenten uitgewerkt om klimaatadaptatie te financieren. Het samenwerkingsverband heeft al enkele concrete zaken opgeleverd. In het integraal verstedelijkingsakkoord van de Zuidelijke Randstad is bijvoorbeeld het volgende opgenomen: Partijen spreken af dat herontwikkeling en nieuwbouw plaatsvindt in principe conform de kwaliteitseisen van het Convenant Klimaatadaptief Bouwen. Men gaat nu een volgende fase in waarin de focus ligt op implementatie en leren. Hierbij wordt tevens verbinding gezocht met de energietransitie en circulair bouwen.
De volgende vraag kwam naar voren: Waar zitten de raakvlakken tussen klimaatadaptatie en circulariteit?
De bewoners meekrijgen is het allerbelangrijkste, voor beide thema’s. Daar moet de draagkracht zijn om het voor elkaar te krijgen. Het moet van de bewoners zelf worden.
Klik hier voor de presentatie.
Interesse om en keer aan te sluiten bij een Cirkelstad bijeenkomst? Of om mee te denken en te doen aan een circulair bouwproject in Regio-071? Neem contact op met Nico van Hoogdalem via nico@icircl.nl of kijk op de website van iCircl.
