Bij onze partners staat duurzame mobiliteit hoog op de agenda. Om hier meer grip op te krijgen en om de discussie te stimuleren, is dit jaar in Index071 een apart hoofdstuk gewijd aan dit thema. In een reeks van zes publicaties staan we hierbij stil. Dit keer deel 5: verdwijnt de auto naar de achtergrond?
Wil je een bijdrage leveren aan deze discussie, kennis en ervaring delen of een vraag stellen aan onze community? Dan kan via ons online discussieplatform Forum071.
RijnlandRoute blikvanger
De aanleg van de RijnlandRoute is in de Leidse regio natuurlijk de blikvanger als het gaat om investeringen in infrastructuur. Landelijk gezien zijn dat de recente plannen voor hoogfrequent spoor (Toekomstbeeld OV 2040, zie kaartbeeld, waar Leiden als top-5 station overigens niet op staat). Dat moet zorgen voor een forse capaciteitstoename op het spoor. Maar er is ook direct scepsis: waar komt het benodigde geld vandaan en gaat dit op langere afstanden gerichte vervoer juist niet meer mobiliteit oproepen en daarmee de verkeerscongestie in stand houden? Zoals dat ook steeds blijkt bij het verbreden van snelwegen?
Om die discussie gaat het hier niet en dat er geïnvesteerd moet worden in bovenregionale infrastructuur staat eigenlijk ook niet ter discussie.
Lightrail en speed pedelec
De discussie is dan wel klassiek en veel van de investeringen zijn dat ook, maar er zijn wel degelijk nieuwe vormen van vervoer in dit klassieke paradigma van (boven)regionaal vervoer. De eerste is natuurlijk lightrail. Het lijkt onvermijdelijk – bijvoorbeeld gezien het ‘ov-gat’ richting de westkust – dat de discussie over een oost-west-lightrailverbinding toch weer op gaat steken.
Naast lightrail is er met de speed pedelec een ander interessant fenomeen in opkomst: de overtreffende trap van elektrisch fietsen. Voor de wetgever moeilijk in verkeersregels te vangen – de speed pedelec geldt vanwege de maximum te halen snelheid van 45 km/u officieel als bromfiets – maar inmiddels in Nederland door ruim 15.000 forenzen gebruikt voor afstanden tussen de 15 en 25 kilometer. Dat zijn er nog niet zoveel, maar in combinatie met gewone elektrische fietsen is er echt een nieuwe vervoersmodaliteit voor forenzen ontstaan.
De Provincie Zuid-Holland wil daarop inspelen en in 2025 een uitgebreid netwerk van snelfietspaden hebben gerealiseerd.
Duurzaam binnenstedelijk vervoer
In zich verdichtende steden gaat het om andere aspecten van het vervoersvraagstuk: leefbaarheid, duurzaamheid en het vraagstuk van de last mile. Natuurlijk gaat het ook over parkeren en andere klassieke vervoersthema’s, maar dat is niet toereikend meer om het mobiliteitsdebat goed te kunnen voeren. Steden moeten naar slimme en duurzame oplossingen in mobiliteit om de leefbaarheid en de economische concurrentiekracht te bewaken en zelfs te versterken.
Woningbouwplannen zorgen voor het aanjagen van vernieuwing op dit punt. Grotere verschillen in binnenstedelijke woonmilieus zorgen ook voor andere verwachtingen over binnenstedelijk en regionaal vervoer. Het overheersende beeld daarbij is dat er geleidelijk een andere model split gaat ontstaan in de binnensteden: de auto gaat niet verdwijnen, maar andere vervoersopties (fietsen, lopen, ov) worden prominenter in een verdichte stad. Het idee achter veel (smart) ontwikkelingen: de auto verdwijnt steeds verder naar de achtergrond, of naar de randen van de stad, meer op maat gericht vervoer voor de last mile, minder congestie, minder milieubelasting. In de volgende en laatste bijdrage zullen we dit verder verkennen.
Lees ook de andere delen in deze reeks:
- Mobiliteitsgedrag: de vragen van nu (deel 1)
- Dit zijn de drukste wegen in regio Leiden (deel 2)
- Ontwikkeling fietsgebruik (deel 3)
- OV-bereikbaarheid Leiden centrum en Bio Science Park (deel 4)