Challenge bedrijventerreinen

Onderdeel van het uitvoeringsplan Ruimtelijke Strategie Bedrijventerreinen 2020-2030 is de Challenge ‘toekomstbestendige bedrijventerreinen’. Paul Bleumink van BCI (Buck Consultants International) heeft onlangs het eindrapport van deze Challenge gepresenteerd aan de stuurgroep bedrijventerreinen. Jeroen Ooms, projectleider vanuit de gemeente Leiden is blij met de stappen die zijn gezet: “Om voldoende kwalitatieve ruimte voor ondernemen te realiseren in de regio, is het ook belangrijk om de ruimtewinst op onze bestaande bedrijventerreinen te onderzoeken. De uitkomsten van de Challenge zijn weer een waardevol onderdeel van de puzzel die we met elkaar moeten maken.”

Gezamenlijke aanpak

De Challenge had tot doel om samen met ondernemers aan de slag te gaan om de beperkt beschikbare ruimte op bedrijventerreinen beter te benutten en de diverse opgaven die op de terreinen spelen, zoals verduurzaming, veiligheid en ruimtelijke kwaliteit, aan te pakken.

Kansen onderzocht

Binnen dit project is op een viertal bedrijventerreinen intensief samengewerkt tussen gemeenten, ondernemers en BCI. Hierbij zijn de kansen voor herontwikkeling van verouderde deelgebieden van deze bedrijventerreinen onderzocht, en hoe ruimtewinst door herontwikkeling behaald kan worden. Hiervoor is door BCI een ‘toolbox’ opgesteld.

De belangrijkste tools om lokale herontwikkelingen van de grond te krijgen zijn:

  • het tegengaan van verkruimeling,
  • functiemenging,
  • verduurzaming en
  • het gebruiken van kansenzones.

Tegengaan verkruimeling

Verkruimeling is het opknippen/creëren van (verouderde) bedrijfspanden die in kleine verhuurbare units opgedeeld worden. Dit zorgt ervoor dat de ruimte voor grotere bedrijven in hogere milieucategorieën beperkt wordt. Om dit tegen te gaan zijn er in de ‘toolbox’ zowel publiek- als privaatrechtelijke instrumenten opgenomen om dit tegen te gaan.

Functievermenging

Functiemenging, zowel tussen verschillende werkfuncties als de woon- en werkfunctie kunnen leiden tot een haalbare businesscase om te herontwikkelen en het gebied een kwalitatieve impuls te geven.

Verduurzaming

Verduurzaming kan een tool zijn om herontwikkeling van de grond te krijgen. Door in te haken op landelijke of lokale duurzaamheidsambities kunnen integrale verbeter- of ontwikkelplannen voor een heel gebied opgepakt worden die beter haalbaar zijn dan verschillende individuele duurzaamheidsplannen.

Kansenzone

Als laatste tool kan het gebruik van een kansenzone worden ingezet. Masterplannen voor een geheel bedrijventerrein lopen vaak vast omdat er veel ondernemers en belanghebbenden tegelijk in het project zitten. Ook zit je aan meer regels en beleid gebonden. Door een kansenzone op een bedrijventerrein aan te wijzen, waar minder grondbezitters zitten, panden verouderd zijn en een kans op verduurzaming ligt, is herontwikkeling beter haalbaar.

Adviezen

Het definitieve rapport, met alle adviezen, is op 13 december door de stuurgroep vastgesteld en is voor iedereen inzichtelijk. Jeroen Ooms: “Ik hoop dat de bevindingen van deze vier cases ervoor zorgt dat er ook op andere terreinen een beweging ontstaat.”

Regionale Ontwikkelmaatschappij

Naast de Toolbox heeft BCI de Leidse regio ook geadviseerd over het oprichten van projectteams om de vier casussen op de bedrijventerreinen verder te brengen en geadviseerd om het oprichten te onderzoeken van een Regionale Ontwikkelmaatschappij (ROM). De vier betrokken gemeenten hebben om die reden besloten om met de vier terreinen verder te gaan en zo te kijken of een businesscase om te gaan herontwikkelen haalbaar is. Daarnaast heeft de regionale stuurgroep een onderzoek gestart naar het oprichten van een ROM, om andere herontwikkelingen van bedrijventerreinen in de regio makkelijker van de grond te krijgen. Jeroen Ooms is blij met die verkenning: “Intensivering van bestaande bedrijventerreinen komt onvoldoende van de grond omdat het voor marktpartijen vaak niet rendabel is om hierin te investeren. Een ontwikkelingsmaatschappij kan hier een vliegwiel in zijn.”